A parte fácil, antonte con Ismael Ramos

Cálida e frutuosa foi tamén desta volta a xuntanza de Palabras Compartidas. Grazas, Ismael, polo tempo e o saber. 

Agradecidas tamén a Carme Moure polas súas vitrinas.

E dende Palabras Compartidas, achegámonos a esta obra:

A. Co A de anestesia que os personaxes procuran para aturar as feridas da vida e que Sara atopa a través dunha disciplina que lle permitirá aprender a coidar do seu corpo en modo automático para poder ocupar a cabeza descifrando códigos.

E co A da amizade, da necesidade de construíla dende os alicerces, aínda que a maioría das amizades se inventan máis do que se constrúen.

 P. Co P de precariedade laboral dos que van ao traballo coma unha tribo que vai á guerra, e no que nin sequera serán personaxes secundarias. Comparten pisos de estudantes cando xa deixaron de selo e xa non saben moi ben o que son.

Pero, sobre todo, co P de precariedade emocional porque todos sofren procesos de dó e carecen das ferramentas necesarias para afrontalos. Dos seus corpos colga a casca baleira do que un día foron (ou do que desexaron ser) e precisan desfacerse dela pouco a pouco. Coma os réptiles cando mudan de pel.

 A. Co A de atmosfera conseguida nos relatos grazas a descricións moi plásticas e poéticas que incorporan sensacións visuais, olfactivas e auditivas:  “ O tráfico a esa hora era un neno aprendendo a tocar o violín”.  “Houbo unha nube de vapor e xirouse. Foi coma o bufido dun gato”.

Pero a atmosfera non é todo. O relato transcende a mera ambientación e cada historia agocha dentro de si, a modo de matrioska rusa, moitas outras historias e moitos fíos dos que cada un de nós pode tirar.

R. Co R de relato da mocidade no tempo e no lugar que lle tocou vivir, contado de xeito coral por personaxes secundarias ás que o autor consegue darlles o peso exacto: facelas reais sen que estorben.

 T. Co T de Tigre, porque o futuro é un tigre que xa nos mordeu e iso é bo porque estaremos preparados para cando volva.

E. Co E de empeño en ocultar a culpa e o fracaso, de calar cando dan no que doe porque non se debe preguntar o que resulta evidente.

 E co E de esmero na limpeza e na orde, herdado da nai, e que se repite cuase obsesivamente en todos os relatos.

 F. Co F de finais pechados en clímax ou anticlímax que coma os relatos de Dieste teñen a virtude de facer simultáneas no espíritu as imaxes que foron sucesivas. Ou ben aqueloutros que fan estoupar o conto nas palabras derradeiras despois de inzalo poderosamente, como cando a nai de Laura pregunta ante a súa filla morta “Quen lle cortou o pelo? E concentra nesa frase a dor inimaxinable que supón a perda.

A.  Co A  de ausencia da irmá morta, dos pais ausentes, da nai enferma...

Pero tamén co A de análise do que nos rodea, do aspecto das persoas que permite saber se fan a cama todos os días, pola tarde ou pola mañá, que non é o mesmo. Se arrastran os dedos sobre os cadros en busca de po ou se o forno da súa cociña está limpo por dentro. Porque a limpeza non é cuestión de cartos, senón de decencia.

 C. Co C de casas que non dan acougo, asfixiantes, incómodas, que pasan por casas pero que son prisións, coches que se converten en casas e trampas de coellos que cómpre baleirar con urxencia.

Tamén co C do cansazo que non desaparece durmindo. Algo que se arrastra a diario e vai collendo forma, adaptando o corpo ás súas demandas.

E aínda co C de crítica social, velada, pero facilmente recoñecible porque a realidade que presenta é identificable por todos nós: a explotación laboral,  a obriga de comprar leite galego, ou esas mesas que levan o mofo por fóra e por dentro e son o resultado dun investimento de ducias de miles de euros, como anuncia o cartel da Deputación.

I Co I de imposibilidade de cumprir os estándares dos pais e das nais, que comporta conflitos cun mesmo e nos leva a aparentar o que non somos coa urxencia de agradar.

Co I da independencia ansiada, que libera e fere a un tempo. Tamén co I da Identidade, anulada nas relacións laborais e mesmo nas familiares.

E mesmo co I de intimidade, blindada cun muro que nos protexe, pero que provoca unha sensación estrañamente reconfortante cando podemos acceder á dos demais, aínda que sexa roubada, coándonos seus dormitorios.

L. Co L de lazos familiares que precisamos revisar xa que nos atrapan,  a modo de tea  de araña, en relacións tóxicas das que non somos quen de saír e nas que o remorso, a culpa e os silencios ocupan un lugar preferente.

Aínda que ás veces nos sorprenden con algunha tregua, breves instantes de repouso e acubillo, que son os restos do que quedou tras a furia: un regato pequeno, un vento agradable...