Todos os vellos contan historias. O meu avó paterno tamén acostumaba facelo e, como case todos os galegos que coñezo, narraba de viva voz cunha emoción tan auténtica que parecía que contaba cada historia por primeira vez, inclusive a si mesmo. Non era certo: repetíaas con frecuencia, pero a pesar de que todos as coñeciamos de memoria, tíñanos pendentes duns relatos que mesmo agora se seguen contando na mesa, aínda que el xa non estea. Cando eu era un rapaz, A Estrada tiña Instituto. Eran outros tempos, os profesores eran moi duros, pegaban e todo se aprendía de memoria. Pero un, o señor Fraguas, era radicalmente diferente aos demais. De familia campesiña humilde (falaba galego mellor que castelán), ao mirarlle os ollos vías a unha boa persoa, e ao escoitalo, a un sabio. E ademais, queríanos. Tiña uns trinta anos e xa era catedrático, o único do Instituto. Daba xeografía, aínda que para el iso incluía todo o que nos rodeaba. Levábanos continuamente de excursión e ensinábanos o nom